Członkowie Okręgowego Zarządu PZD obradowali 3 czerwca 2014r. na kolejnym statutowym posiedzeniu, które zostało poświęcone ocenie kondycji finansowej poznańskich ogrodów oraz ocenie przebiegu kampanii sprawozdawczej. Nie zabrakło też aktualnych tematów dotyczących sytuacji całego Związku oraz podejmowanych działań związanych z wdrażaniem ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych, w tym oceny przebiegu dotychczas odbytych zebrań działkowców zwołanych w trybie art. 69 ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych z 13 grudnia 2013r. w celu wyłonienia stowarzyszenia ogrodowego, które będzie prowadzić ogród. Podęto także temat działań w celu regulacji stanu prawnego gruntów ogrodów działkowych na podstawie art. 26 ustawy o rod, a także temat bulwersującego działkowców orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 stycznia 2014r. nakazującego rozbiórkę altany o wymiarach zgodnych z prawem budowlanym, ale nie mieszczącej się, zdaniem Sądu,  w słownikowej definicji „altany”.

W obradach Okręgowego Zarządu wzięli udział zaproszeni goście: Andrzej Bielerzewski – radny miasta Poznania, Małgorzata Strzelecka – reprezentująca Wojewodę Wielkopolskiego oraz Jan Marek Stachowiak – z-ca dyrektora Wydziału Działalności Gospodarczej Urzędu Miasta Poznania.

Obrady rozpoczęły się od przedstawienia przez prezesa OZ PZD Zdzisława Śliwę aktualnych problemów Związku. Wiele uwagi poświęcono pracom nad nowym statutem PZD, przedstawiając dotychczasowy dorobek prac komisji statutowej oraz informując o zamiarze przyjęcia projektu statutu już w czerwcu br., by następnie poddać go społecznej konsultacji i uchwalić na Nadzwyczajnym Zjeździe PZD. Prezes zachęcił do wnikliwego obserwowania prac i aktywności by znaleźć najlepsze dla działkowców i Związku rozwiązania. Omówiony został również dotychczasowy przebieg ustawowych zebrań działkowców. Prezes podkreślił, że zebrania dopiero się rozpoczynają, bo większość ogrodów w spokoju oczekuje na nowy statut PZD, nie chcąc, nie mając pełnej wiedzy o przyjętych rozwiązaniach, podejmować decyzji, która będzie ważyć na przyszłości ogrodu. Dało się zauważyć, że w ogrodach, w których odbyły się już zabrania ustawowe większość działkowców opowiada się za pozostaniem w PZD i podejmuje prawomocne uchwały zdecydowaną większością głosu. Tak stało się np. w minioną sobotę, gdy działkowcy poznańskich ROD „Jutrzenka” i im. ks. Przyłuskiego niemal jednomyślnie podjęli te ważne uchwały. W kilku ogrodach z uwagi na niespełnienie wymogów dotyczących frekwencji podczas głosowania nie podjęto uchwał, choć jak w przypadku ROD „Mostostal” zabrakło do wymaganej frekwencji tylko jednego głosu. Tu jednak także zwolennicy pozostania w PZD stanowili większość. W tym ogrodzie i w kilku innych, gdzie nie podjęto prawomocnych uchwał  zastosowanie ma art. 74 ustawy o rod stanowiący, że ogród nadal pozostaje w PZD, ale działkowcy mogą za 2 lata ponownie wypowiedzieć się w kwestii wyboru stowarzyszenia ogrodowego. Odnotowaliśmy także pierwsze wyłączenia z PZD w naszym Okręgu. Taką decyzję podjęły m.in. ogrody lusowskie „Jarzębina”, „Mirabelka” i „Kalina” w gminie Tarnowo Podgórne. Trzeba jednak zaznaczyć, że ogrody te przystąpiły do PZD w 1981r. jako ogrody rekreacyjne, w których obowiązywały odrębne przepisy dotyczące zabudowy i które w istocie nie spełniają warunków, by traktować je jako rodzinne ogrody działkowe w rozumieniu ustawy. Dominują w nich przekroczenia powierzchni altan, a działki są w dużej części zamieszkałe przez stałych mieszkańców.

Oburzenie działkowców wywołuje kuriozalne rozstrzygniecie zapadłe przed NSA w sprawie altan w ROD. Atak na zbudowane zgodnie z przepisami prawa budowlanego altany przeprowadzono tylko dlatego, że w słowniku języka polskiego pod pojęciem „altana” kryje się obiekt przystający raczej do ogrodów dworskich, a nie do ponad 100-letniej tradycji ogrodnictwa działkowego. Można się zgodzić, że wobec przejawów samowoli budowlanej w niektórych ogrodach działkowych potrzebna jest zdecydowana reakcja, także organów administracji publicznej, by ukrócić proceder przekształcania ogrodów w osiedla mieszkaniowe, ale przyjęte przez NSA rozstrzygnięcie godzi w interes setek tysięcy polskich rodzin, które wybudowały na swoich działkach altany dotychczas uznawane przez nadzór budowlany za prawidłowe. Potrzebne więc będzie szybkie działanie legislacyjne, które wyeliminuje z obrotu to kuriozalne orzeczenie NSA. I znów tę pracę pilotować będzie PZD, który już podjął w tej sprawie stosowne działania.

W części statutowej posiedzenia przedstawiono i zatwierdzono zbiorcze sprawozdania finansowe za 2013 r. oraz preliminarze finansowe na 2014r. wszystkich ROD z terenu Okręgu. Z przyjętych dokumentów wynika, że ogrody poznańskie znajdują się w dobrej kondycji finansowej, podejmuje się w nich różnorakie działania inwestycyjne i z powodzeniem wykonuje się zadania przyjęte podczas walnych zebrań. Rosną jednak koszty utrzymania działek. Przyczyniają się do tego koszty mediów oraz szczególnie widoczny w ostatnim okresie wzrost kosztów wywozu śmieci. Ten ostatni problem jest efektem wprowadzenia nowej ustawy tzw. „śmieciowej”, której funkcjonowanie jak dotychczas jest oceniane negatywnie. Zamożność ogrodów jest mocno zróżnicowana. Obok dobrze zagospodarowanych, wyposażonych w bogatą infrastrukturę i osiągających dodatnie wyniki finansowe mamy też ogrody z ledwością wiążące przysłowiowy „koniec z końcem”. Dotyczy to często ogrodów z małych miejscowości, gdzie istnieje przewaga podaży działek nad popytem. Podczas obrad zwrócono też uwagę na różnorodne formy działalności w ogrodach, przyczyniające się do dalszej popularyzacji idei ogrodnictwa działkowego. Do takich działań należy z pewnością zaliczyć konkursy na wzorową działkę, najpięknejszy ogród, udział w konkursach miejskich, jak w poznańskim konkursie „Zielony Poznań’, czy szamotulskim konkursie na ekologiczny ogród. Do ogrodów zaczyna tez docierać kultura. Z inicjatywy członka OZ dr Zdzisława Szkutnika i poznańskiego poety Zbigniewa Rotha zrodził się pomysł promocji twórczości artystycznej działkowców, Zapowiedziano już pierwsze warsztaty twórców, które będą otwartymi spotkaniami dla wszystkich chętnych oraz utworzono portal społecznościowy  pod adresem www.kulturawrod.streemo.pl.

Podsumowano także zakończoną kampanię sprawozdawczą w ROD, podkreślając duże zainteresowanie większości działkowców nową ustawą  i aktualnymi problemami z życia ogrodów. Dyrektor biura OZ dr Magdalena Klessa-Kiec przedstawiła sprawozdanie z kampanii oraz omówiła błędy popełnione przez zebrania wymagające podjęcia działań statutowych ze strony Okręgowego Zarządu. Te błędy w większości wynikają z nadinterpretacji postanowień statutu w sprawie kompetencji walnego zebrania. Zdarzało się bowiem, że zebrania podejmowały uchwały, których podjęcie nie leżało w ich kompetencjach, ale np. w kompetencjach zarządów ROD. Okręg musiał więc takie uchwały unieważnić.

Duże znaczenie dla ponad 60 ROD, które dotychczas nie mają uregulowanego stanu prawnego ma podjęte przez Okręg działanie w trybie art. 76 ustawy, mogące doprowadzić do wydania decyzji stwierdzającej nabycie prawa użytkowania przez ogród. Hieronim Mieszała omówił działania Okręgu i przedstawił harmonogram postępowania, by w ciągu 2 lat osiągnąć możliwy cel, jakim będzie uregulowanie prawne wielu terenów ogrodów. Optymizm w tej sprawie studzi ciągle aktualna sprawa roszczeń wobec terenów, które przybierają w ostatnim okresie  szczególnie bolesną formę w postaci wyroków za bezumowne korzystanie z gruntów, jak choćby w sprawie ROD im. 23 Lutego w Poznaniu. Prezes OZ PZD stwierdził, że przy aktualnym sposobie orzekania przez sądy powszechne nie jest zasadne prowadzenie sporów sądowych, bo te kończą się niekorzystnymi wyrokami zarówno dla działkowców, jak i dla Związku. Trzeba więc dążyć, tam gdzie to jest możliwe, do ugodowego zakończenia sporów, a w razie konieczności wydania przez działkowców i Związek ogrodów zgłaszać roszczenia wobec podmiotów, które z naruszeniem prawa wprowadziły działkowców na sporny teren. 

W dyskusji nad przedstawionymi tematami wzięli udział liczni działkowcy oraz zaproszeni goście. Andrzej Bielerzewski apelował o aktywność działkowców w radach osiedli, bo ta forma aktywności społecznej może się efektywnie przyczyniać do  właściwego postrzegania ogrodów a nawet pozyskiwanie środków do ich prowadzenia. Podkreślił też wolę władz Miasta Poznania, aby w partnerskiej współpracy z działkowcami skutecznie rozwiązywać nieraz  trudne problemy, jak np. sprawę specyficznego ogrodu jakim jest ROD im. ks. Masłowskiego. Aby działkowcy tego ogrodu nie utracili dorobku swojego życia trzeba podjąć trudne decyzje zarówno w PZD jak i w Mieście.  Dyrektor Stachowiak zaprosił do udziału w Zielonym Poznaniu oraz do wspólnego z działkowcami świętowania miejskich dożynek i Okręgowego Dnia Działkowca w Parku Wilsona w dniu 30 sierpnia br.

Opracował: TAD