Na zaproszenie Związku Krajowego Działkowców Westfalii i Lippe, siedemnastoosobowa delegacja działkowców PZD z Okręgu w Poznaniu, w dniach 1-5 września 2025 roku gościła w Lünen, Dortmundzie, Castrop-Rauxel, Münster, Sendenhorst, Emsdetten oraz Nordkirchen.

Program pobytu był bardzo atrakcyjny. Zwiedziliśmy kolejne wspaniale zagospodarowane i użytkowane ogrody działkowe, zabytki kultury materialnej, nowe obiekty służące rewitalizacji obszarów poprzemysłowych oraz spotkaliśmy duże grono ciekawych i przyjaźnie nastawionych nam ludzi. Ogromne wrażenie na zwiedzających zrobiły parki ogrodów działkowych („Glück Auf” i Kgv. Sendenhorst „Zur Rose”) zorganizowane w centrum miast Dortmund i Sendenhorst.

Patrząc okiem polskiego działacza PZD, nie ujrzeliśmy tam altan ponadnormatywnych, obiektów zamieszkałych przez działkowców, zaniedbanych działek,  wysokich opłotowań, olbrzymich drzew iglastych, składowisk śmieci czy samochodów na terenie ogrodów. Co zatem pozytywnie nas zaskoczyło?  Skromne ale estetyczne i bajkowe altany, dorodne owoce na drzewach, piękne warzywa na grządkach, porządek w ogrodach oraz bardzo dużo przyjaznych działkowców. Na szczególne wyróżnienie zasługują działki z podwyższonymi rabatami i utwardzonymi ciągami komunikacyjnymi, przeznaczone do zagospodarowania przez osoby z niepełnosprawnościami. Na tych działkach znajdują się również altany przeznaczone do odpoczynku i konwersacji ich użytkowników.  Bardzo ważne dla plonowania, szczególnie owoców, są azyle dla owadów błonkoskrzydłych. W każdym ogrodzie znajdują się wydzielone miejsca, w których znajdują się pasieki dla pszczół. Pasieki te są swoistymi miejscami edukacyjnymi, gdzie pokazany jest cały proces „produkcji” miodu.

Bardzo ważnym obiektem w każdym ogrodzie jest wspaniale wyposażony dom działkowca, duża powierzchnia, salka wykładowa, zaplecze socjalne, miejsce wspólnych biesiad to wzór do naśladowania. Najwspanialszym elementem Zarządu Krajowego Westfalia -Lippe jest ich siedziba w Lünen.  Przestrzeń wokół obiektu, pokazowy ogród działkowy oraz miejsce praktyk dla szkolących się działkowców. Pozazdrościć należy naszym przyjaciołom z Westfalii pięknej siedziby wyposażonej w część administracyjną, socjalną wraz z kuchnią, salą wykładową oraz, co jest istotne w procesie szkolenia i integracji działkowców, hotelem dla czterdziestu osób. Zwróciły nasza uwagę obiekty ogrodowe i położone na terenie miejskim, ale tworzące wspólną przestrzeń otwartą dla lokalnej społeczności i adresowane do osób niepełnosprawnych, dzieci, młodzieży. Przykłady zastosowanych rozwiązań przy udziale i finansowym wsparciu samorządów miast będą dla nas motywem do wprowadzania podobnych rozwiązań i są odpowiedzią na nurtujące wielu działkowców pytanie na czym polega wdrażanie  idei ogrodów otwartych.

Nasza wyprawa do przyjaciół  zza Odry, to przede wszystkim cel poznawczy i wymiana doświadczeń jak funkcjonują ogrody w dużych aglomeracjach miejskich, jaką pełnią rolę w procesie integracji osób w wieku poprodukcyjnym oraz, co jest bardzo ważne, jak wpływają one na ochronę środowiska naturalnego.

Pobyt na ciekawych terenach Wesfalii to także okazja do poznania historii tego regionu. Zwiedziliśmy zatem zabytki Münster, byliśmy w Sali Pokoju, która znajduje się   w Ratuszu Miejskim. Dotarliśmy do kompleksu rolniczego z okresu wczesnośredniowiecznego Sachsenhof w Greven-Pentrup oraz podziwialiśmy wspaniały XVIII - wieczny kompleks pałacowy z przyległymi ogrodami w Nordkirschen zwany westfalskim Wersalem. Wspaniałych wrażeń dostarczył nam zrenaturyzowany teren przemysłowy nad kanałem Ren-Herne w Castrop-Rauxel, gdzie powstał park przyrodniczo-wodny Emscherland.

Odwiedziliśmy również stuletnią firmę Bruno Nebelung w Ewersvinkel zajmującą się zaopatrywaniem ogrodników w wysokogatunkowe nasiona siewne.

Wracając do naszej wizyty przyjaźni, stwierdzić należy, że była ona profesjonalnie przygotowana, każdego dnia grupa niemieckich działkowców ze Związku Krajowego czuwała nad prawidłową realizacją dziennego programu. W każdym miejscu, w którym zaplanowano nasz pobyt i zwiedzanie, spotykaliśmy się z ogromną sympatią i przyjaźnią. W tym miejscu należy wspomnieć o naszych rodakach zamieszkujących tutaj od wielu lat, ich serdeczność i gościnność była typowo polska. Helmut Jarosch - prezes ogrodu w Sendenhorst zaskoczył  nas wspaniałym powitaniem w języku polskim, w rozmowach prowadzonych z nami z rozrzewnieniem wspominał lata młodzieńcze spędzone w Opolu. Szczególnym akcentem pobytu w ogrodzie było zasadzenie drzewka przyjaźni przez prezesów zarządów: Rolfa Rosendahla, Helmuta Jaroscha i Zdzisława Śliwę.

Pożegnalny Wieczór Przyjaźni w Lünen prowadzony przez Rolfa Rosendahla – przewodniczącego Związku Krajowego Westfalii - Lippe i Zdzisława Śliwę – prezesa OZ PZD w Poznaniu był okazją do podsumowania aktualnej wizyty. W wieczorze tym oprócz naszej delegacji uczestniczyli aktualni oraz byli organizatorzy prawie czterdziestoletniej międzynarodowej współpracy dzialkowców z Okręgu w Poznaniu i Okręgu (Landu) Westfalia -Lippe. Byli z nami Werner Heidemann, który uczestniczył w pierwszym spotkaniu działkowców w 1987 i organizował naszą współpracę aż do 2023 roku oraz poprzedni  przewodniczący Zarządu Krajowego Werner Bolder i Wilhelm Spieß. Podczas tej sympatycznej imprezy, pełnej wspomnień i podziękowań, prezes OZ PZD w Poznaniu dr inż. Zdzisław Śliwa oficjalnie zaprosił zaprzyjaźnionych działkowców niemieckich na Jubileusz 40-lecia współpracy do Poznania.

W imprezie pożegnalnej przy miłych słowach, występie solowym poety i „działkowego barda” a zarazem prezesa ROD Wiepofama Zbigniewa Kuleczki oraz chóralnych śpiewach polskich i niemieckich piosenek uczestniczyli członkowie delegacji poznańskiej oraz przedstawiciele Zarządu Krajowego Westfalii i Lippe w osobach Rolfa Rosendahla, Karoline Podshull-Giesebrecht, Silke Helleberg, Stefana Winter oraz Ulrike Brockmann-Krabe, a także nasi opiekunowie z zarządów miejskich odwiedzanych miast i ogrodów z przewodniczącymi: Günterem Mohr, Richardą Femmer, Jürgenem Osterhoff. Specjalnym gościem wieczoru był mówiący po polsku Zastępca Burmistrza Lünen Christian Kinski, który już poznał polskie ogrody i docenił ich urok.

Tekst : Maria i Jan Molscy