Takie pytanie zadają sobie działkowcy, obserwując na krzewie jeżyny czarne i czerwone niedojrzałe owoce.

Główną przyczyną tego zjawiska jest żerowanie Przebarwiacza jeżynowego (syn. Szpeciel jeżynowy). Występowaniu tego szpeciela sprzyja sucha i ciepła pogoda, zwiększając liczbę pokoleń.

Czy można coś poradzić na szpeciela?

W okresie wiosennym oraz w czasie kwitnienia można stosować preparaty siarkowe (dozwolone w uprawie ekologicznej), ale jeżyna, podobnie jak malina, kwitnie długo więc zwalczanie przy zastosowaniu ochrony chemicznej jest trudne. Wiosną w czasie pękania pąków i wychodzenia samic z zimowania można na wszystkie rośliny, nie tylko malinę czy jeżynę, zastosować preparaty na bazie oleju (Treol 770 EC) - pomaga na większość szkodników. Nie ma jednak środków ochrony roślin działających na szpeciela. Na plantacjach stosowane są środki przeciwko przędziorkom więc przy bardzo dużej liczebności szpeciela można przeprowadzić chociaż jeden zabieg, np. Acaramik 018 EC.

Na działce można zastosować metody mechaniczne, tzn. strząsać z krzewów samice we wrześniu i październiku - zależnie od pogody, kiedy zaczynają schodzić na zimowanie. Należy systematycznie usuwać porażone owoce oraz wycinać chore pędy.

Naturalnym drapieżnikiem, tak jak dla innych roztoczy, jest dobroczynek gruszowy - można go próbować wprowadzić do ogrodu. Można zastosować wyciągi z czosnku i mniszka lekarskiego albo gotowy preparat naturalny Emulpar 940 EC lub Agrocover (obydwa na bazie oleju rydzowego). 

Naturalnym sprzymierzeńcem w ograniczaniu populacji szpeciela jest mroźna zima, ale ostatnio nie zawsze obserwujemy takie zimy.

Magdalena Klessa-Kiec
Główny specjalista ds. ogrodniczych
Polski Związek Działkowców
Okręg w Poznaniu
tel. 601 335 949